Bijna de helft van de energierekening voor Nederlandse huishoudens bestaat op dit moment uit belasting. In de komende drie jaar zal die nog verder stijgen, omdat de heffing Opslag Duurzame Energie (ODE) op exploderen staat. Deze schiet de komende tijd omhoog van € 60,- per jaar nu naar € 200,- in 2020: een ruime verdrievoudiging.

Dit blijkt uit onderzoek van de onafhankelijke energievergelijker Pricewise. De woordvoerder van minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft dit bevestigd.

ODE één grote subsidiepot

De ODE werd in 2013 ingevoerd. De opbrengst hiervan wordt gebruikt als subsidie om windparken op zee en andere projecten voor de productie van groene energie te realiseren. Destijds bedroeg de heffing voor een gemiddeld huishouden (3.500 kWh stroom, 1.500 m³ gas) nog geen tientje. Inmiddels is dat al € 60,-; een stijging van ruim 500%.

Via de ODE zorgen de Nederlandse huishoudens dit jaar voor een subsidiepot met € 678 miljoen. Voor 2020 heeft het ministerie uit de ODE een bedrag van € 2,3 miljard begroot. Dat komt ruwweg neer op € 200,- per huishouden. Er zit dus weer een enorme belastingverzwaring aan te komen; dit keer van ruim 230%.

Gebruik onderstaande code om de grafiek over te nemen:

 <div class="iframe-link" style="max-width: 960px; width: 100%; min-width: 380px; position: relative"><a style="text-decoration: none;" href="https://www.pricewise.nl/energie-vergelijken/"><span style="position: absolute; bottom: 12px; right: 0px; font-size: 14px; color: rgb(119, 119, 119); font-family: inherit;">Onderzoek door: Pricewise.nl</span><iframe class="localfocusvisual" frameborder="0" style="width:100%;height:600px;overflow:hidden" src="https://localfocus2.appspot.com/589879d170a65"></iframe></a></div>

Nog meer lastenverzwaring

Om te voldoen aan de internationale klimaatdoelstellingen, zal Nederland sneller moeten groeien op het gebied van duurzame energie. “Ons land bungelt onder aan de ranglijst van landen die zich daaraan gecommitteerd hebben en moet de komende jaren dus nog veel terrein goedmaken. Het is zeer de vraag of een jaarlijkse ODE-bijdrage van € 2,3 miljard op den duur volstaat,” stelt Hans de Kok, directeur van Pricewise.nl. De kans is groot dat de kosten per huishouden nog verder omhoogschieten.

Kleinste post is voor energie

Slechts 35% van de energielasten van een doorsnee gezin gaat nu op aan de kostprijs voor gas en stroom. Van de overige 65% vloeit 45% naar de belastingdienst en is 20% voor netwerkkosten.

Gebruik onderstaande code om de grafiek over te nemen:

<div class="iframe-link" style="max-width: 960px; width: 100%; min-width: 380px; position: relative"><a style="text-decoration: none;" href="https://www.pricewise.nl/energie-vergelijken/"><span style="position: absolute; bottom: 12px; right: 0px; font-size: 14px; color: rgb(119, 119, 119); font-family: inherit;">Onderzoek door: Pricewise.nl</span><iframe class="localfocusvisual" frameborder="0" style="width:100%;height:600px;overflow:hidden" src="https://localfocus2.appspot.com/5898adc5ec07b"></iframe></a></div>

Belasting dominant

“Belasting is een dominante factor en torent boven de kale gas- en stroomkosten uit. Door de sterke stijging van de ODE wordt het verschil alleen maar groter. Maar ook de energiebelasting blijft elk jaar stijgen,” aldus De Kok. Hij houdt er sterk rekening mee dat energiefactuur de komende jaren steeds hoger wordt.

Ten slotte ook nog btw

Voor het gemiddelde gezin steeg de optelsom van alle energiebelasting in de afgelopen acht jaar fors met ruim € 225,-, van € 550,- naar € 775,- per jaar. Samen met de voorziene stijging van de ODE lopen energiebelastingen en -heffingen over een periode van tien jaar op tot maar liefst € 900,- per jaar. Over de energiebelasting en ODE wordt ook nog btw geheven. “Dit laatste is niet uniek. Bij sigaretten en autobrandstoffen wordt ook eerst accijns geheven en daarbovenop btw,” aldus De Kok.

Heffingskorting voor iedereen

Ter compensatie krijgen alle huishoudens in Nederland een vaste aftrekpost van € 373,-, de zogenoemde heffingskorting. Dit omdat de overheid een warm huis beschouwt als een basisbehoefte. De subsidie wordt op de jaarrekening verrekend met de leveringskosten voor stroom, omdat niet iedereen een gasaansluiting heeft.

Turteltaks

De gang van zaken met de ODE doet denken aan wat in de Belgische volksmond Turteltaks heet (vernoemd naar minister Turtelboom, die deze impopulaire maatregel invoerde). Sinds begin 2016 zijn de Belgen via de Bijdrage Energiefonds ineens veel meer kwijt aan energielasten. Zij lossen daarmee de schuld af die ontstond toen de regering veel meer groene-stroomcertificaten voor zonnepanelen had afgegeven dan was begroot. Dit kost een gemiddeld huishouden € 100,- tot € 130,- per jaar extra, wat tot veel protest leidde.

---

Kijk of jij jouw energierekening kunt verlagen

---

Afspraak: de aarde mag niet meer dan 2 graden opwarmen

Op internationale klimaatconferentie in Parijs is afgesproken dat de gemiddelde temperatuur op aarde met niet meer dan 2 graden Celsius mag stijgen, ten opzichte van het niveau van voor de industrialisatie (1860). Volgens wetenschappers is onze planeet ondertussen 0,8 graden warmer geworden en daar hebben ijsberen bij de jacht op zeehonden al heel veel last van. Ze lijden honger en moeten vaker mos eten dan ze lief is.

Nog 1,2 graad marge

Dat komt vooral door de verbranding van fossiele brandstoffen als olie, kolen en gas, waarbij het schadelijke broeikasgas CO2 vrijkomt. Door het gebruik van alternatieve energiebronnen als biobrandstoffen, waterkracht en zonne- en windenergie flink te stimuleren, denken politici binnen de resterende marge van maximaal 1,2° Celsius te kunnen blijven.

Beteugelen

Om de opwarming binnen de perken te houden, heeft de Europese Unie zichzelf doelen opgelegd. Voor de korte termijn, het jaar 2020, geldt:

• 20% minder CO2-uitstoot ten opzichte van 1990
• 20% minder energieverbruik
• 20% van het totale energieverbruik moet afkomstig zijn uit hernieuwbare energiebronnen

Op stoom met groene energie

Uit een recente rapportage van EU-commissaris Maroš Šefčovič blijkt dat de laatste doelstelling wordt gehaald. Door de Europese Unie als geheel, wel te verstaan. Er is momenteel 16% aan groene energiebronnen gerealiseerd; voor de resterende 4% is nog drie jaar beschikbaar.

De Nederlandse regering heeft de doelstelling bijgesteld en streeft naar 14% duurzaam energieverbruik in 2020.

‘Nederland halverwege’

Commissaris Šefčovič vermoedt dat het percentage van ons land nu nog niet eens op de helft ligt. Het ministerie van Economische Zaken is ervan overtuigd dat de 14% wordt gehaald in 2020. Minister Kamp heeft met provincies afspraken gemaakt voor meer windmolens op land. Ook komen er zogenoemde vergisters om grote hoeveelheden mest te verwerken tot biogas.

Volgens de Nationale Energieverkenning 2016 van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijft het percentage in 2020 ondanks alle inzet steken op 12,5%.

Minder uitstoot, lager energieverbruik

Europa-breed zijn de twee andere doelstellingen al bereikt. Het energieverbruik is nu al met 20% teruggedrongen. De uitstoot van broeikasgassen was in 2015 al met 22% verminderd.

Het gebruik van windenergie in Europa is tussen 2004 en 2015 met 300% toegenomen. Mede hierdoor heeft de EU veel minder olie en gas nodig vanuit het buitenland, wat een besparing oplevert van € 16 miljard per jaar.

Ambitieuze doelen 2030

De EU-doelen voor het jaar 2030 zijn een stuk ambitieuzer dan die voor 2020:

• 40% minder CO2-uitstoot ten opzichte van de uitstoot in 1990
• 27% minder energieverbruik
• 27% van het totale energieverbruik moet afkomstig zijn uit hernieuwbare energiebronnen

---

Verlaag jouw energierekening

---