Leren krimpen

Wil je dat jouw meest dichtbijgelegen ziekenhuis in de nabije toekomst groter wordt of kleiner? Als je zonder aarzelen “groter” zegt, heb je niet nagedacht of denk je in traditionele bedrijfseconomische modellen. Je hebt niets te zoeken in het ziekenhuis. Je mag er alleen als patiënt naar binnen als je zó ziek bent dat het echt niet anders kan. En je belandt dan in een omgeving die ziekmakend is omdat je tussen allemaal andere mensen ligt die ook ziek zijn en omdat je wordt behandeld door personeel dat je daarbij een handje helpt als het de handhygiëneprocedure niet stelselmatig toepast.

De vereniging Vertrouwen in ondernemerschap in de zorg (Veroz) kwam dan ook tijdens haar recente congres tot de enig juiste conclusie: zorgbestuurders moeten niet bang zijn voor krimp.

Die krimp is ook eenvoudig genoeg te bewerkstelligen, als iedereen een beetje meewerkt. De patiënt kan dit doen door er een gezonde leefstijl op na te houden. De werkgever kan het doen door een gezonde leefstijl voor zijn medewerkers te stimuleren. Door bijvoorbeeld sportfaciliteiten en gezonde lunchgerechten aan te bieden, staand of wandelend te vergaderen of te investeren in cursussen voor stressreductie. De gemeenten kunnen er een rol in spelen door een gezonde infrastructuur en sportfaciliteiten te bieden in hun dorp of stad. De zorgaanbieders in de eerste lijn kunnen via preventie en vroegsignalering in veel gevallen voorkomen dat gezondheidsklachten verergeren en kostbare behandeling behoeven. En de zorgverzekeraars kunnen de inkoop van zorg zo sturen dat die meer in de eerste lijn blijft in plaats van in de veel duurdere ziekenhuizen en door preventie te stimuleren.

Zie hier in a nutshell de doelstellingen van ons huidige zorgstelsel: de zorg beschikbaar en toegankelijk houden voor iedereen, de kwaliteit laten stijgen en de kosten in de hand houden. Iedereen wint. Wie ziek wordt, wordt sneller en doelgerichter geholpen. De eerstelijns zorgaanbieders zijn waardevoller voor hun patiënten. De medisch specialisten hoeven niet meer eindeloos routinewerk te doen maar kunnen zich toeleggen op het hooggespecialiseerde werk waarvoor ze zijn opgeleid. En de zorgverzekeraars kunnen de premie in de hand houden en hebben dus tevreden verzekerden.

Alleen de ziekenhuisbestuurders worden hier ongelukkig van. Zij zien hun ziekenhuis als een bedrijf en een bedrijf leid je pas succesvol als dit ieder jaar een beetje groeit. Wordt het tijd voor een krimpbonus voor ziekenhuisbestuurders?

* “Frank van Wijck (1960) is sinds 1988 fulltime actief in de wereld van de Nederlandse gezondheidszorg als journalist, publicist, (hoofd)redacteur, dagvoorzitter, boekauteur en blogger. Hij is sinds 2002 eigenaar van Eva tekstproducties in Amsterdam.”