Awbz alleen voor armen

AMSTERDAM – Er worden steeds meer nieuwe ideeën aangekaart om op de zorg te bezuinigen. Een grote kostenpost is de Awbz en eveneens een behoorlijk discussiepunt binnen de politiek en maatschappij. De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (Awbz) is in 1968 in het leven geroepen om zorg te verzekeren die door bijna niemand is op te brengen. Ondertussen zijn de vergoedingen vanuit de Awbz zo uitgebreid, dat er ondertussen €23 miljard in omgaat en de tekorten alleen maar oplopen. Vorig jaar stond de teller op een tekort van €3,3 miljard. Actieplannen om dit tekort terug te dringen zijn er tegenwoordig genoeg, zo ook van Prof. dr. Guus Schrijvers.

Kostenbesparing

Guus Schrijvers is hoogleraar gezondheidszorg aan het Julius Centrum van het Universitait Medisch Centrum Utrecht. Eind deze maand neemt hij afscheid van zijn functie met als afsluiter een symposium met de titel Meer gezondheid en zorg met evenveel professionals. Zijn ideeën rondom de kostensparing binnen de Awbz zijn heel duidelijk: Niet iedereen mag in aanmerking komen voor de Awbz. Als voorbeeld neemt hij ons buurland Duitsland, waar veel zaken met betrekking tot bijzondere ziektekosten volgens hem beter zijn geregeld.

Duitse Plegeversicherung

Schrijvers beargumenteert zijn stelling vanuit verschillende hoeken. De Awbz moet een voorziening worden voor mensen die het zich echt niet kunnen permitteren om de kosten voor hun oude dag te betalen. Mensen met een vermogen van meer dan €200.000,- moeten zichzelf tijdens deze levensfase onderhouden. Hiervoor grijpt hij terug naar de Duitse Plegeversicherung waarin de overheid, in plaats van complete zorg te dragen, medeverantwoordelijk is voor de oude dag van haar burgers. Het resultaat is dat ouderen meer verzorgd worden door familieleden, omdat de erfenis anders helemaal opgaat aan verzorgings- en verpleegtehuizen.

De portier van de Awbz

Volgens Schrijvers moet er sowieso een persoon komen die als een zogenoemde poortwachter voor de Awbz dient. Hierbij kan gedacht worden aan een wijkverpleegkundige. Iemand die onder de Awbz valt, niet in dienst is van een verzorgingstehuis en zelf kan toetsen of iemand in aanmerking komt voor de Awbz. Momenteel is dat het Centrum Indicatiestelling Zorg. Zij stellen samen met een oudere een zorgplan op om te bekijken welke zorg iemand precies nodig heeft. Daarnaast geeft Schrijvers aan dat je als oudere zelf ook een verantwoordelijkheid hebt om langer zelfstandig te blijven. Hiermee doelt hij op het actief blijven in sociale netwerken en de tijd zinvol besteden. Men moet bewuster met het ouder worden omgaan.

Bijscholing voor zieken

Therapietrouw is ook een middel om kosten te kunnen besparen. Momenteel ligt deze nog op 30%, wat veel geld kost en ook risico’s tot complicaties bevorderd. Wederom haalt Schrijvers hiervoor een voorbeeld uit Duitsland. Daar moeten chronische zieken een eigen bijdrage voor hun medicijnen betalen. Wanneer ze een vanuit de Duitse overheid gratis aangeboden bijscholingscursus volgen, krijgen ze korting op deze eigen bijdrage. Conclusie is dat dit leidt tot grote besparingen en grotere overlevingskansen.