Raoul & Anna wonen samen in een rijtjeshuis in Utrecht en betalen € 130 per maand voor hun energierekening. Voor hen is dat geen probleem. Maar hun beste vrienden moeten elke maand puzzelen om rond te komen, terwijl hun energierekening ongeveer even hoog is. Hoe dat kan? Het antwoord zit in de energiequote.
Wat is de energiequote?
De energiequote laat zien hoeveel procent van het besteedbaar inkomen een huishouden kwijt is aan energiekosten. Het gaat om het inkomen van alle personen die samen een huishouden vormen en bijdragen aan de vaste lasten.
- Woon je samen met je partner? Dan tel je beide inkomens mee.
- Woon je alleen? Dan gaat het om jouw inkomen.
- Woon je met een studerend kind dat niet meebetaalt? Dan telt dat inkomen niet mee.
Om de energiequote te berekenen, is er een formule:
Energiequote = (energierekening ÷ beschikbaar inkomen) x 100%
Stel, je energierekening is € 165 per maand en je netto besteedbaar inkomen is € 3.300. Dan is de formule: € 165 ÷ € 3.300) × 100% = 5,0% energiequote. Dat betekent dat je 5% van je inkomen uitgeeft aan gas en stroom.
Wanneer is de energiequote te hoog?
In Nederland spreken we van energiearmoede als je energiequote boven de 8% tot 10% ligt. Dat betekent dat je een groot deel van je inkomen aan energie kwijt bent, waardoor je minder geld overhoudt voor andere belangrijke zaken, zoals boodschappen, huur of zorgkosten.
Volgens cijfers van TNO en CBS hadden in 2024 ongeveer 510.000 huishoudens in Nederland te maken met energiearmoede. Dat is ruim 6% van alle huishoudens.
Waarom is de energiequote belangrijk?
De energiequote laat zien hoe groot je energiekosten zijn in verhouding tot je inkomen. Het gaat dus niet alleen om hoeveel je betaalt voor energie, maar ook om wat je te besteden hebt in verhouding tot je energierekening.
Vooral mensen met een lager inkomen hebben sneller te maken met een hoge energiequote. Als de energieprijzen stijgen, komen zij dan ook relatief sneller in de problemen. Daarom is de energiequote zo belangrijk: het laat zien wie kwetsbaar is.
Grote verschillen tussen huishoudens
Niemand heeft precies dezelfde energiequote. Dit hangt af van meerdere (persoonlijke) dingen, zoals:
- Je inkomen: hoe meer je verdient, hoe kleiner het deel meestal is dat je aan energie hoeft uit te geven.
- Je woning: grote huizen kosten meer om te verwarmen. En als je huis slecht geïsoleerd is, verlies je veel warmte. Dan moet de verwarming harder werken, wat weer zorgt voor een hogere energierekening. Ook zijn oudere woningen vaak minder goed geïsoleerd.
- Of je huurt of koopt: als je een koophuis hebt, kun je meestal zelf beslissen of je wilt verduurzamen, bijvoorbeeld met isolatie of zonnepanelen. Maar als je huurt, ben je afhankelijk van je verhuurder. Veel huurders kunnen hun huis dus niet zomaar energiezuiniger maken.
- Waar je woont: in landelijke gebieden (zoals delen van Groningen, Drenthe of Limburg) zijn huizen vaak groter en minder goed geïsoleerd of zelfstandig gelegen. Bovendien ligt het gemiddelde inkomen daar iets lager dan in de Randstad. Daardoor is de energiequote buiten de steden vaak hoger.
Energiequote in de toekomst
De verwachting is dat de verschillen tussen huishoudens groter worden. Mensen die kunnen investeren in zonnepanelen, isolatie of een warmtepomp, gaan minder betalen. Maar huishoudens die die stap niet kunnen maken, betalen straks juist méér, door hogere vaste kosten (vastrecht en netbeheerkosten voor stroom én gas) en vooral door stijgende gasprijzen en energiebelasting op gas. Dit vergroot de energiekloof tussen verschillende groepen.
Wat kun je doen om te besparen?
Als je zelf je energiekosten wilt verlagen, helpt het om zo energiezuinig mogelijk te leven. Denk aan korter douchen en je cv-ketel op eco-stand zetten. Ook kun je bijvoorbeeld in de winter een lege slaapkamer of zolder niet verwarmen, dat scheelt in je gasverbruik. Zet de verwarming pas aan als je de ruimte wel gebruikt, bijvoorbeeld als je logees hebt. Het helpt ook om je woning te isoleren en je verbruik meten. Heb je weinig inkomen en kun je zelf weinig veranderen? Dan zijn er soms subsidies of andere regelingen beschikbaar via je gemeente.
Latest posts by Hans de Kok (see all)
- De energiequote: wat is het en waarom is het belangrijk? - 12 november 2025
- De energiekloof: sommige huishoudens betalen meer dan anderen - 11 november 2025
- Energieprijzen blijven dalen in oktober - 10 november 2025
- Goedkoopste autoverzekeringen in november 2025 - 5 november 2025
- Goedkoopste sim only-abonnement in november 2025 - 4 november 2025
Geef een reactie