FabCity: klein stadje met veel gróte uitvindingen

“We willen laten zien hoe de stad er in de toekomst uit kan zien. Daarvan geven we hier meerdere voorbeelden,” zegt Mark Borst, projectcoördinator van FabCity. In dit tijdelijke stadje aan de kop van het Java-eiland in Amsterdam fabriceren bewoners milieuvriendelijke voorzieningen. Daarbij zetten ze materiaal in dat weinig CO2-uitstoot veroorzaakt. Belangrijk: deze mensen nemen het heft in eigen hand. Interessant, hè. Daarom gingen we even langs.

Bedrijvigheid bij paviljoens

Together we make the city of tomorrow, staat boven de ingang. En dat hoor je. Uit een loods klinken klusgeluiden. Daar maakt een 3D-printer een ijzeren brug. Daarnaast bouwen mannen een huis van afvalmateriaal. Niet dat je dat meteen kunt opmaken uit de planken op de grond. Nee, dat kun je gewoon lezen op de toelichtende borden die overal staan. Wel zo handig, aangezien bij sommige paviljoens nog wat werk te verrichten valt voor we resultaten zien.

Meer dan alleen energie opwekken

Op het terrein zijn niet veel� windmolens en zonnepanelen. Iets wat je misschien zou verwachten in een duurzame stad. Daar is een reden voor. “Zonnepanelen en windmolens zijn goede methodes om energie op te wekken, maar zijn langzamerhand gemeengoed en veelvoorkomend. Wij laten met FabCity niet het heden zien, maar juist wat er in de toekomst mogelijk kan zijn,” licht Mark toe. “Duurzaamheid komt hier terug in wonen, werken, bouwen, voedsel, transport, onderwijs, onderzoek, watervoorziening, producten en fabricering.” Ja, duurzaam is duidelijk meer dan duurzame energie opwekken.

100% zelfvoorzienend

Professionals maken huizen van hout en karton. Daar komt minder CO2 bij vrij dan bij bouwen met steen. Op het terrein zijn wikkelhuizen, fietsfanaten, een hennephuis en een mega-tent met windmolens, zonnepanelen en accu’s om energie in op te slaan. Er zijn zelfs een aantal woningen die 100% zelfvoorzienend zijn. “Daar zuiveren ze regen- en douchewater. En ja, ook urine.” Niet vies. Het is namelijk niet anders dan wat er al gebeurt bij waterzuiveringsinstallaties. Alleen doen deze bewoners het zelf. En dat zelf doen, dat is nou juist zo belangrijk in FabCity.

Zelf maken komt terug

“Zelf doen is een deel van de toekomst. Zo zijn we als burger minder afhankelijk van grote organisaties,” verduidelijkt Mark. Op het terrein bevindt zich de Makerversity. Mark vergelijkt die met een sportschool. “Het is een plek waar apparaten staan om je ‘oefeningen’ uit te voeren.” Daarmee gaan we een beetje terug naar vroeger. “Toen maakten huishoudens bijvoorbeeld zelf kleding. Later produceerden machines op grote schaal. Nu gaan we weer terug naar het kleinschalige. We brengen taken terug naar ‘huis’. En dat willen mensen graag.”

Geen makkelijk doel

Tien weken lang werken bewoners van FabCity met milieuvriendelijkere technologieën en materialen dan nu vaak wordt gedaan. Een makkelijk af te bakenen doel is er niet. “We hopen vooral dat bewoners en bezoekers hier van elkaar leren, elkaar inspireren en dat er ná FabCity iets ontstaat wat je vooraf niet had kunnen verwachten.”

Langskomen?

Wil jij deze kleine, duurzame stad bezoeken? Dat kan (gratis). De studenten, professionals, onderzoekers en kunstenaars werken van 11 april tot en met 26 juni hard aan de stad van morgen. Ga je langs? Stel ze dan vooral veel vragen. Dat maakt de ervaring veel boeiender. Niet alleen voor jou, ook voor de bewoners. Die vertellen graag over hun projecten. Daar gaan we meer mee doen. Fijn, hoor.

Update: in FabCity spraken we met…

Tijdens het bezoek aan FabCity spraken we verschillende deelnemers over hun project. Elke week lichten wij het gesprek met een van deze FabCity-bewoners uit. Leuk, hè?

• Roos Stallinga, een fietsliefhebster die fietsen promoot met haar collega’s van CycleSpace en verwacht dat er in 2030 wereldwijd zo’n 1 miljard fietsers bij zijn gekomen.
• Koen van Oostende, die de hennepplant weer positief op de kaart wil zetten en op het terrein staat met een hennephuis.
• Brian Bergman, een van de creatievelingen die bij Fiction Factory werkt en tijdens FabCity een wikkelhuis bouwt.
• Hans Kalliwoda, een kunstenaar die twaalf jaar terug zijn World in a Shell maakte; een grote, rode, duurzame tent waarin tijdens FabCity het Future Pollination Lab is gevestigd.

b