Vanaf 1 januari 2026 gaat de nieuwe Energiewet in. Vanaf dat moment is de slimme of digitale meter verplicht. Heb je nog een oude, analoge energiemeter? Dan wordt deze kosteloos vervangen voor een slimme óf digitale meter door je netbeheerder. Vooral voor huishoudens met zonnepanelen verandert er veel. In deze blog leggen we uit wat je kunt verwachten en wat je nu al kunt doen.
Waarom wordt de slimme meter verplicht?
Steeds meer mensen wekken zelf stroom op, bijvoorbeeld met zonnepanelen. Daardoor wordt er ook steeds meer stroom teruggeleverd aan het elektriciteitsnet.
Een analoge meter werkt met een draaiende schijf. Gebruik je stroom, dan draait de schijf vooruit. Lever je stroom terug aan het net, dan draait hij juist terug. Maar de meter telt alleen het verschil op tussen wat je verbruikt en wat je teruglevert. Dus stel dat je 1.000 kWh stroom hebt verbruikt en 800 kWh teruglevert, dan lijkt het alsof je maar 200 kWh hebt verbruikt. Je saldeert als het ware vanzelf.
Met een slimme meter wordt, op 2 aparte telwerken, precies geregistreerd hoeveel stroom je verbruikt én hoeveel stroom je teruglevert.
Wanneer is een slimme meter verplicht?
Vanaf 1 januari 2026 is het verplicht om een slimme meter óf digitale meter te hebben. Als je nog een analoge meter hebt (ongeveer een half miljoen huishoudens in Nederland), krijg je een brief van je netbeheerder met een uitnodiging om gratis een nieuwe slimme of digitale meter te laten installeren. Dit kun je niet weigeren. Doe je dat wel, dan kun je een boete krijgen.
Als je oude meter kapotgaat vóór 2026, krijg je nu al een nieuwe digitale of slimme meter.
Verschil digitale en slimme meter
Je kiest zelf of je een digitale of slimme energiemeter neemt. Wat het verschil is, zie je hieronder.
| Kenmerken | Digitale meter | Slimme meter |
| Meet verbruik en teruglevering | ✅ Ja | ✅ Ja |
| Display met verbruiksinfo | ✅ Ja | ✅ Ja |
| Handmatig meterstanden doorgeven | ✅ Ja | ❌ Dit gaat automatisch, maar dit kun je uitzetten. |
| Automatische gegevensverzending | ❌ Nee | ✅ Ja |
| Dynamisch contract mogelijk | ❌ Nee | ✅ Ja |
| Wordt op afstand uitgelezen | ❌ Nee | ✅ Ja |
| Storingsmelding op afstand | ❌ Nee | ✅ Ja |
Wat betekent dit voor mensen met zonnepanelen?
Heb je nu nog een analoge meter én zonnepanelen? Dan is het goed om te weten dat je straks waarschijnlijk terugleverkosten moet betalen zodra je een nieuwe meter krijgt.
Met de analoge meter kunnen energieleveranciers en netbeheerders op basis van de meterstanden alléén je netto jaarverbruik vaststellen en zo je rekening opmaken. Aangezien met een analoge meter niet apart wordt gemeten wat je teruglevert, blijft salderen in theorie altijd mogelijk, terwijl de salderingsregeling per 1 januari 2027 stopt. Het grote voordeel: je betaalt alleen voor wat je netto aan stroom verbruikt en de energieleverancier kan geen terugleverkosten in rekening brengen.
De digitale of slimme meter registreert precies hoeveel stroom je teruglevert aan het net. En dat betekent ook dat je terugleverkosten gaat betalen, want steeds meer energieleveranciers rekenen kosten voor het terugleveren, omdat het stroomnet overbelast raakt.
Uit berekeningen van Energievergelijk.nl blijkt dat huishoudens met zonnepanelen en een analoge meter hun energierekening gemiddeld met € 326 per jaar zien stijgen, als ze jaarlijks 2.500 kWh terugleveren. Dat is € 27 extra per maand.
Tip van Pricewise: Vergelijk energieleveranciers goed op deze terugleverkosten. De bedragen verschillen flink per aanbieder.
Lees meer tips om terugleverkosten te beperken
Latest posts by Hans de Kok (see all)
- Slimme meter verplicht vanaf 2026: wat betekent dit voor jou? - 29 augustus 2025
- Verbruikt 5G meer data dan 4G? - 18 augustus 2025
- 7 praktische tips om terugleverkosten te beperken - 11 augustus 2025
- Vaste energiecontracten opnieuw goedkoper geworden - 7 augustus 2025
- Sport kijken op tv? Dat kost je dit jaar flink meer - 6 augustus 2025
Laat een reactie achter